Hieronder enkele afbeeldingen van de drukkerij zoals die in 1931 is getekend. Verder personeel uit de drukkerij.
Drukkerij van het Jongensweeshuis
Drukplaat van de drukkerij van het Jongensweeshuis
drukkerij van het Jongensweeshuis
Drukpers drukkerij van het Jongensweeshuis
Personeel drukkerij van het Jongensweeshuis
Groepsfoto Personeel drukkerij van het Jongensweeshuis
Een van de eerste projecten die de Fraters van Tilburg (opgericht door bisschop Zwijsen) uitvoerden was de stichting van het R.K. Jongensweeshuis in 1846. Hier kregen weeskinderen niet alleen scholing maar ook onderdak. Bovendien kregen de oudere jongens ook een beroepsopleiding, in de eigen drukkerij. Zo leerden ze een vak waarmee ze later in de maatschappij goed terecht konden. Het boekbindereitje annex drukkerij was een feit. De werkzaamheden werden voornamelijk gedaan door jonge kinderen vanaf 12 jaar die dagen maakten van soms wel 18 uur. De woorden moesten letter voor letter worden gezet. Het papier maakte men eerst nat voordat het vel voor vel op de pers werd gelegd. Daarna werden ze doorgedraaid en te drogen gehangen. Pas dan kon men ze gaan gevouwen, om daarna met de hand te worden ingenaaid. Het innaaien ging met het bindapparaat in katernen om zo tot boek te worden verwerkt. De ontwikkelingen stonden echter niet stil en de fraters haakten in op alle nieuwe mogelijkheden die zich aandienden om de productie op te voeren. In de drukkerij kregen de voornamelijk katholieke weesjongens van de fraters van Tilburg een gedegen opleiding met voor ieder gelijke maatschappelijke kansen. Mijn schoonvader leerde het vak in de drukkerij van de Broeders van St Louis te Oudenbosch. Over raakvlakken gesproken. Vanaf eind vijftiger jaren tot en met 1966 woonde ik zelf bij de fraters van Tilburg. Er was inderdaad een goede scholing en er werd de mogelijkheid opengehouden voor een vervolgopleiding naar de MULO of Ambachtsschool. Cor Lauwerijssen was een piekeraar, een dromer, die toch wel vaak met zijn gedachten elders was. Ik maakte destijds de keuze om naar de Ambachtsschool te gaan. Enkele jaren later ben ik me gaan verdiepen in recht en wet kennis. Alvorens je definitief uit het internaat vertrok zorgden de fraters voor een passende baan. Rond 1958 kwamen steeds meer leken voor de klas en de fraters werden langzaamaan vervangen.
Omdat het onderwijs steeds beter geregeld werd (in 1900 wordt bijvoorbeeld de leerplicht ingesteld) kwam er steeds meer behoefte aan goede leerboeken. Ook daarin hebben de fraters van Tilburg zich zeer verdienstelijk gemaakt. Zowel voor lezen als voor rekenen hebben zij reeksen boeken ontwikkeld waarmee miljoenen katholieke kinderen op de basisschool zijn opgegroeid. Voor taal bijvoorbeeld: De meiboom, Ik lees al en Veilig leren lezen. Voor rekenen: Geef acht!, Uitkomst en Talrijk. De volgende stap is dan ook logisch. De fraters schreven de schoolboeken en ze hadden de drukkerij van het Jongensweeshuis. Dus ging die drukkerij de boeken drukken. Daarmee werd de drukkerij ook een uitgever van boeken. De uitgeverij bestaat nog steeds onder de naam Uitgeverij Zwijsen (gevestigd aan de Hart van Brabantlaan). Zakelijk gesproken is dit bedrijf geen onderdeel meer van de Fraters van Tilburg maar geheel zelfstandig. Deze uitgeverij maakt nog steeds moderne leerboeken maar staat ook bekend om haar jeugdboeken.
Armenschool Tilburg, St Vincentius
Pas in het jaar 1850 werd de eerste armenschool van de Fraters van Tilburg, de St. Vincentiusschool ' bedoeld voor arme R.K. jongens' in de Schoolstraat geopend. Hierop werden de opleidingen gestart waarmee je frater of onderwijzer kon worden.
Vrij snel daarna volgen stichtingen buiten Tilburg. In Grave ( Nijmegen) kwam in 1859 het instituut voor blinde jongens. Als kind ben ik daar rond 1959 op bezoek geweest en maakte er kennis met de oude blinde Sjors. Sjors spreidde zijn kunnen ten toon en liet horen dat hij voortreffelijk piano kon spelen. Wat mij altijd bij bleef is dat blinden of zeer slechtziende jongeren rondfietsten zonder ergens tegenop te botsen. Vanaf 1927 woonde Jules de Corte in het blindeninstituut te Grave. Later nam hij deel aan muzieklessen, leerde orgel- en pianospelen en was al op jonge leeftijd organist in de R.K.-kerk te Grave.
All rights reserved by Cor Lauwerijssen. This website including pictures and the personal story. The Puk and Muk database are intellectual property of Puk and Muk Site. Any abuse, non-authorized reproducing or copying is strictly prohibited. Copyright by [JP-Lauwerijssen-4731210850-EPOB-OIST.NL-RN-COR.]
Cor Lauwerijssen.[Puk en Muk site naar een idee van Lauwke Tod.] Alle rechten op de inhoud voorbehouden.
Maak jouw eigen website met JouwWeb