Puk en Muk Snuisterijen en Verzamelobjecten verschenen er ook. Denk aan postkaarten, puzzels, affiches, speldjes en zelfs servies. Krantenberichten vallen dan ineens ook onder die categorie.  

Op deze pagina vind je een vrolijk overzicht van de bijzondere verzamelobjecten die in omloop zijn (geweest), elk met hun eigen charme en verhaal. De kabouters leefden immers niet alleen in boeken, maar ook op keukenkastjes, schooltassen en kinderharten. Heb jij nog een mooi voorbeeld van zoiets voor op deze website? Stuur gerust een foto en dan bekijk ik of hij bruikbaar is voor plaatsing. Ik ken na al die jaren dat ik verzamel enkele mensen die leuke hebbedingetjes hebben. Laat ons meegenieten.

Puk en Muk gerelateerd materiaal. Hieronder een Puk en Muk speld die ik cadeau kreeg van Wil van den Berk.

 Jan Vuysters, schrijver van een Puk en Muk toneelstuk 1938. Tweede rechts.

Artikel uit het Brabants Dagblad

Archief ‘Jongensweeshuis’ naar Stadsmuseum

TILBURG - Sinds de oprichting van de Drukkerij R. K. Jongensweeshuis in 1846 hebben de fraters meer dan 11.000 titels uitgegeven. Het complete archief van deze invloedrijke uitgeverij is overgedragen aan het Stadsmuseum Tilburg.

Redactie 21-05-11, 16:29 Laatste update: 25-03-17, 00:27 Bron: Brabants dagblad

De meest populaire kinderboeken die bij het het R. K. Jongensweeshuis in Tilburg zijn uitgegeven, zijn ongetwijfeld de verhalen over Puk en Muk: ‘Puk en Muk en Moortje naar Amerika’, ‘Puk en Muk naar de maan’ en zo nog meer dan tien titels meer.
Bij veel volwassenen in Nederland leven de kaboutertjes Puk en Muk in hun herinnering voort. In totaal zijn meer dan één en een kwart miljoen Puk en Muk-boeken gedrukt. De Puk en Muk’s zijn gewilde verzamelobjecten. En nu, zo zou je kunnen zeggen, heeft ook de gemeente Tilburg ze in haar collectie.
Alle Puk en Muk-boeken en nog elfduizend titels meer van boeken, schoolplaten, leesplankjes, tijdschriften en wat al niet meer die ooit door het R.K. Jongensweeshuis en later door erfopvolger Drukkerij Zwijsen (sinds 1958) zijn uitgegeven, zijn geschonken aan het Tilburgse Stadsmuseum.

Onvoorstelbaar
“Negentig strekkende meter’, zegt directeur Ronald Peeters van het Stadsmuseum en hij herhaalt het getal nog eens om goed duidelijk te maken wat voor onvoorstelbaar grote collectie door Uitgeverij Zwijsen om niet is overgedragen.
Voor Tilburg is deze unieke collectie in meerdere opzichten van groot belang. Ze zal een ander licht werpen op de geschiedenis van de stad. Is Tilburg tot op heden vooral bekend als textielstad, de collectie van de uitgeverij van de fraters zal onder meer de aandacht vestigen op de geschiedenis van de drukkerijen waarvan nauwelijks iets bewaard is gebleven.
Complete archieven van andere bekende drukkerijen als Bergmans zijn op de vuilnisbelt gesmeten. De geschonken collectie laat ook goed de enorme invloed van het R.K. Jongensweeshuis zien op het onderwijs en op de stad.
De fraters, die van zo’n groot belang zijn geweest voor het onderwijs in Tilburg en omgeving, in Nederland, Vlaanderen en in Suriname, begonnen hun drukkerij in 1846. Ze specialiseerden zich in godsdienstige en educatieve uitgaven. Om twee beroemde voorbeelden te noemen: meer dan zestig jaar was De Engelbewaarder (foto) een topper en wie van de 50-plussers heeft niet leren lezen met het ‘aap roos zeef’ van het leesplankje van de fraters.
Je zou het iets typisch van de fraters kunnen noemen dat ze alle uitgaven hebben bewaard. Ze hadden van meet af aan besef van de historische waarde. Het zijn ‘bewaarderige’ types, zoals onder meer blijkt uit de door een frater aangelegde basiscollectie van Museum Scryption en de collectie devotieprentjes van de onlangs overleden frater Jo Huiskamp. “En ze hadden er de ruimte voor’, vult directeur Peeters van het Stadsmuseum aan.

Nieuw gebouw
In 1992 ging de uitgeverij over naar de Weekbladpers, maar de vertrouwde naam van Uitgeverij Zwijsen bleef bestaan. Recent verhuisde de uitgeverij naar het nieuwe kantoorgebouw Het Laken op de hoek van de Spoorlaan en de Acaciastraat.
“We hadden daar de ruimte niet meer om het archief te bewaren. We zochten een goede partner om de collectie onder te brengen’, aldus Paul van Tilburg, uitgever bij Uitgeverij Zwijsen, nog steeds de tweede uitgeverij van Nederland van onderwijsmateriaal.
Tachtig procent van de kinderen in Nederland leert lezen met een methode van Zwijsen. De afspraak is dat alle toekomstige uitgaven van Zwijsen aan de collectie worden toegevoegd. Momenteel berust al het materiaal in een archiefdepot in Oisterwijk. Zodra dat mogelijk is, vermoedelijk in 2008, komt het materiaal terug naar Tilburg.
Het is volgens Peeters uitdrukkelijk de bedoeling om al het materiaal openbaar toegankelijk te maken. Hij droomt nu al van de tentoonstellingen die er mee kunnen worden ingericht in het Stadsmuseum.

DE FEITEN: Uitgeverij van de Fraters

Over Puk en Muk maar dan op z'n Tilburgs.

De Fraaters

In èlke goeje Tilbörgse femielie, zeeje ze vruuger, han ze en dòchter die Miet hiette, en Piejaanoo èn ene fraater. Der waare stukke Tilbörg waor et gewoon zwart zaag van de fraaters. Ze zaaten in et onderwèès èn ze kròsten dur de schonste stad vant laand op van die aawverwètse oomaasfietse, die dur onze vadder aatij "mèrries" wiere genoemd. "Kik, doar hèdde fraater Stòpnòldiejus op zen mèrrie!"

 

De schrèèver van dees dikteej heej op tweej laagere schoole lès gehad van tenminste tien verschaaje fraaters. Mar de fraaters han ok en èège drukkerij die vruuger "Het Jongensweeshuis" hiette. Daor wiere nie allêeneg der èège schoolbuukskes gemòkt, mar ok de boeken oover Puk èn Muk, tweej klèèn mènnekes die bij Klaas Vaak wonden in et dèrde stròtje aachter de wèèreld, mar die avventuure meemòkten oover de hille wèèreld.

 

De fraaters han mar êen probleem: ze plaantten derèège nie vort, want dè meuge ze nie. Et wiere der dörrem geduureg minder. Et schènt sètter teegesworreg nòg mar driehonder oover zèèn. Die woone dils in Tilbörg, dils in vèrre laande. In plòts van "Fraaters van Tilbörg" noeme ze derèège vendaog den dag "CMM" èn dè slao netuurlek nèrreges op. Vruuger waare de fraaters venèèges ammòl hêel èèrg roms, mar naa doen ze ok al òn nuuwverwètse dinger as "spierietuuaalieteit" èn blògge.

 

Wè moeteme naa doen as de liste fraater zene moeje kòp te ruste leej? Dè weet ik. Dan moeteme doe aaw boeke van Puk èn Muk nòg es öt de kaast haole. Want diejen boovenstenbisten ôome Klaas Vaak dès gewoon ene fraater. Èn Puk èn Muk èn Moortje, dè zèn wij. Èn dè dèrde stròtje aachter de wèèreld? Dès niks aanders as et Fraatersgat!

 

Ivo de Wijs

Puk en Muk vijftig jaar. Artikel uit het archief van de Nieuwe Leidsche Courant van 4 oktober 1978.

Op een politiek getint artikel van zaterdag 18 oktober 2014 van Arthur Donker uit Curaçao genaamd "Puk en Muk en Moortje" kwam onderstaande reactie. Zo zie je maar weer dat Puk en Muk zelfs te pas en te onpas worden genoemd. Hieronder het commentaar waaruit moet blijken dat dit door de fraters zelf de wereld in zou zijn geholpen.

Er is een (mogelijk apocrief) verhaal dat door de Fraters werd verteld. De schrijver van Puk en Muk en Moortje, ook ’n Frater, ging bij z’n moeder langs, die hem vroeg “weet jij dat, wie die flauwe boeken schrijft?”

Misschien ken je de kinderboekfiguren Puk en Muk nog van vroeger. Het eerste boekje over deze twee werd geschreven in 1927, en de laatste druk vond plaats in 1985. Tijd om de kinderboekenserie een nieuw leven in te blazen dus, vond Stadsmuseum Tilburg. Wij ( Omroep Tilburg )waren ontzettend benieuwd hoe zo’n herdruk gebeurt, dus namen we een kijkje tijdens het Museumweekend. Klik hieronder op de link.

Neem een kijkje bij Puk en Muk in het StadsMuseum.                    CulTuur - Puk en Muk in herdruk - YouTube

Hierboven oude boekjes met een verzamelwaarde. Toch hebben ze  helemaal niets met onze Puk en Muk.

Voor als je hier per toeval op de website terecht bent gekomen en nog nooit van Puk en Muk had gehoord.

Disclaimer Puk en Muk is een idee van Lauwke Tod, uitgewerkt door Cor Lauwerijssen. Alle rechten op inhoud en verhaallijn zijn voorbehouden. De informatie op deze website is met grote zorg samengesteld, maar fouten in door derden geleverde gegevens kunnen voorkomen. Aan de inhoud van deze site kunnen geen rechten worden ontleend. Het auteursrecht berust bij JP-Lauwerijssen-4731210850-EPOB-OIST.NL-RN-COR. Gebruik voor microfilm, boekpublicaties of verfilmingen is verboden zonder schriftelijke toestemming. Gebruik van fragmenten voor schoolopdrachten is wél toegestaan. Tekst en visie: Cor Lauwerijssen.