Puk en Muk van de Puk en Muk site zijn rechtstreeks te vinden op Puk en Muk (jouwweb.nl) Plaats deze link bij je Favorieten. Dit betreft een tijdelijke kennisgeving.
Cor Lauwerijssen 6
Het laatste deel van mijn persoonlijke zes luik. Ongetwijfeld zullen er de komende tijd nog wat aanvullingen worden toegevoegd of aanpassingen zijn. Deze slotpagina heb ik voor mijn leeftijdgenoten met oude foto's willen verfraaien. Hier en daar een plaatje uit dat grijze verleden. Misschien zijn er jongeren die nieuwsgierig zijn naar de tijd waarin opa en oma hun jeugd hebben beleefd. Eigenlijk weten we maar heel weinig van elkaar. Toch?

De prachtige boom op Heuvel moest wijken voor een parkeergarage.

Nogmaals de boom op de Heuvel in mijn tijd in de jaren vijftig.
Wanneer je linksaf het Pieter Vreedepadje uitliep kwam je automatisch op de Heuvel. Hier stond de beroemde eeuwenoude lindeboom waar ik als kind in klom. Als ik vanaf zo'n dikke tak naar beneden keek zag ik armoedzaaiers en zwervers spiritus drinken. Het zou heel goed kunnen dat ik op bovenstaande foto sta afgebeeld. Zoals je ziet zit er iemand in de boom en de foto is uit die periode. Zodra ik de gelegenheid had zat ik in de boom. Ondanks de acties ter behoud van deze eeuwenoude boom heeft hij het veld moeten ruimen voor de bouw van een ondergrondse parkeergarage. Wat de mensen zelf willen telt voor de bestuurders toch niet mee. Vroeger niet, en nu nog steeds niet. Alles moet plaatsmaken voor het zg maatschappelijk belang. In het hart van de stam bleek nieuw leven te zitten. Deze stek is door een van de actievoerders in zijn tuin geplant. In de Heuvelstraat vergaapten zich na sluitingstijd en in de weekenden de vele armen zoals mijn moeder, zich aan al het moois in de etalages. Daarbij was de zaterdagavond bij uitstek dé avond om winkels te gaan kijken. Toen kon je nog rustig wandelen en hoefde je niet angstig te zijn dat je door een groep jongeren in elkaar werd geslagen.

Hier ging de eeuwenoude boom. Veel Tilburgers vonden het kappen van dit Tilburgs icoon respectloos.

Joke D'n Hollander-alias zot Joke.

Rechts en foto's onder; Koperen Nelis. Willem-Leiendecker.

Pieta Melis de vrouw die sigaren rookte.


Wieske Snuf.

Het was in de jaren dat Zot Joke rondwaarde met zijn lange leren jas en bontlaarzen. Bij de oude Tilburgers is hij beter bekend als "Joke den Hollander". Joke was een markant figuur en stroopte stad en land af op zoek naar konijnenvellen die hij dan in de jute zak stopte. Die had hij altijd bij zich. Wat bijna niemand wist, was dat hij eigenlijk vermogend was, maar dat de familie zijn geld beheerde. Joke stond onder curatele. Men zei wel eens dat hij een kleinzoon van prins Hendrik was. Knéinevellen riep hij dan, en gelijk erachteraan "ik zal ze wel kréigen". Dan draaide hij zich om en riep nog eens met zijn vuist in de lucht, "ik zal ze wel kréigen". Dat sloeg op zijn familie natuurlijk. Joke liep dagelijks meerdere keren bij ons door het Pieter Vreedepad en hij heeft me ook regelmatig over m'n bol geaaid. Hij had van die grijze haren in zijn gezicht en zag er onderkomen uit. En wie kende Wieske Snuf met haar kinderwagen niet en de sigaren rokende Pieta Melis met haar hoed? Nou, ik wel. Over markante figuren uit het Tilburgse straatbeeld gesproken. Koperen-Ko-oftewel-koperen-Nelis- Willem-Leiendecker was ook een bekend figuur. Willem overleed in 1982 op 73-jarige leeftijd. Wat heb ik genoten van deze kunstenaar in de Heuvelstraat. Dit zijn de foto's van rond 1960. Zomaar wat foto's omdat het tijdsbeeld waarin ze werden genomen niet meer is te vergelijken met het huidige straatbeeld.






Op zaterdagmiddag keken vol we bewondering naar deze man met wit pak, behangen met trommels en andere muziekinstrumenten als hij door de Heuvelstraat liep. Ze noemden hem koperen of Nikkelen Nelis( Willem leyendekker). Willem stond op de zaterdag haast altijd voor de oude V&D die later afbrandde. Wij woonden daar pal achter. Ik huppelde vaak achter hem aan om te luisteren en z'n fratsen te bekijken. Dat hij zijn kunsten goed vertoonde blijkt uit het feit dat ik hem nooit meer ben vergeten. Vandaar enkele foto's extra van deze bijzondere man. Het mosterdmanneke met z'n tonneke mosterd was in Tilburg en omstreken eveneens een bekende verschijning. Ik weet zeker dat ik met deze beelden heel wat ouderen een plezier doe. Zomaar een kijkje achterom over de schouder naar die nostalgische tijd. Want ondanks de kommer en kwel gebeurden er ook leuke dingen om in het geheugenkamertje dat we allemaal in ons hoofd hebben te bewaren.

Piusplein.
Willemspleintje.

Willemspleintje.
Het was ook de tijd van het scheurmikske( brood ) en de zaterdagse vismarkt waar beurtelings ook huisdieren werden verhandeld. De meeste mensen noemden het de hondenmarkt maar je kon er op bepaalde dagen ook pluimvee en konijnen kopen. Ome Cor, mams zwager was er vaak te vinden op zoek naar een goede waakhond. Ome Cor ving rond de kerst zwerfkatten. Na het slachten verkocht hij ze als konijn om wat bijverdiensten te hebben. In de Akkerstraat woonde honden en kattenmepper Adams waar je gevonden of gestolen huisdieren kon verpatsen. Ze werden gebruikt voor dierproeven of voor vivisectie. Ik was ook regelmatig bij ons mam toen die in de avonduren bij de chinees op de Heuvel de afwas deed. Van het overgebleven eten dat via het luik weer boven terug in de keuken kwam werd het bruikbare weer uit gesorteerd en terug in de pannen gedaan. Later werd bekend dat er honden en kattenvlees in de gerechten werd verwerkt. Op zaterdagmiddag na afloop van de markt ging ik bij de groentestalletjes afval van fruit en groenten verzamelen, zogenaamd voor de konijnen. Op de foto's de Markt op het Piusplein en het Willemsplein. Op de foto rechtsonder het Piusplein als er geen markt was.


Piusplein met op de achtergrond de Heuvelse kerk.

Piusplein.

Anneke van Beurden Wanrooij met haar zoon Henkie. Als act, moeder en dochter. Ontzettend aardig mens.

Anneke van Beurden Wanrooij en zoon Henk hier als moeder en zoon.

Vechten met de beer.

Even de beer uitlaten.

Bij de kermis hoort de paling. Toen nog betaalbaar. Oliebol 'n dubbeltje.
Op de Tilburgse kermis kon je een gevecht aangaan met een gemuilkorfde beer. In die tijd stonden er echte aapjes met een centenbakje bij een orgeltje te schooien bij. Nu in 2022 zou men dit dierenmishandeling noemen terwijl die aapjes de tijd van hun leven hadden en prima werden verzorgd. De bokstent was ook een grote publiekstrekker. Menig familielid van mij stapte vanuit de mensenmassa naar voren om in de ring het gevecht met de kermisboxer aan te gaan. Regelmatig wisten ze die vijftig gulden te winnen door de ander tegen de vlakte te slaan. Vijftig piek was een heel bedrag in die tijd. Daar had men best een paar blauwe ogen voor over. Van een aangetrouwde tak waren het allemaal gasten die hun mannetje stonden. De eigenaar van de bokstent haalde ze nooit een tweede keer op het podium. Ik speelde altijd graag Balco Rotor. Met een arm bakjes van een draaiende schijf af proberen te duwen. Destijds koste een spelletje 25 cent en ik haalde er héél wat klokjes en horloges uit. Zóveel dat ik er op een bepaald moment nog maar twee per dag mocht winnen. Het was de tijd dat je op de kermis naar de dikke dame kon kijken. Anneke is slechts 38 jaar oud geworden en moest volgens zeggen in een zinken kist worden begraven vanwege de penetrante lijflucht en vochtverlies. Of dat echt zo was kan ik niet beamen. Annie van Beurden Wanrooy en haar zoon Henk waren jarenlang bekende kermisfiguren. Ze was te zien in kijktenten als de dikste vrouw van de wereld. Samen met Henk traden ze later op als ´The Big Family´. Na haar dood trad Henk van 1974 tot 1979 op als Miss Lola, de dikste dame van de wereld. Hij woog op zijn zwaarste punt, 270 pond. Henkie, een oud vriendje van mij uit de jaren vijftig is in juli 2005 in zijn slaap overleden. Hij werd 56 jaar oud. Eerst was het de dikke dame en daarna werd de attractie moeder en zoon, later veranderde dat weer in moeder en dochter. Henkie kreeg een pruik op en moest vrouwenkleren aan. Ik mocht altijd voor niks naar binnen maar moest mijn lippen stijf op elkaar houden om het geheim niet te verklappen. Per ongeluk riep ik "Hé Henkie" waarop Anneke haar dikke wijsvinger tegen haar lip drukte. Anneke was stapel op mij en getrouwd met de broodmagere Henk de "Putter" van Beurden. Als ze niet rondtoerde met de kermis woonde ze in haar piepkleine huisje aan het Pieter Vreedepad een paar deuren voorbij de fietsenwinkel. Wij woonden 20 meter verderop. Ze had een hele brede stoel nodig om te kunnen zitten en at wel 2 borden aardappelen met een toren. Anneke nam me vaak op schoot. Ik heb er ook vaak aan tafel gezeten om een rond buikje te krijgen. Tijdens de Tilburgse kermisdagen gaf Anneke me altijd 'n sok met kopergeld. Stuivers en centen, om kermis te vieren. Achter de fabrieksmuur voor onze deur stonden de kermislui met hun wagens geparkeerd. Mijn moeder deed voor een aantal kermismensen de was voor een extra centje erbij. Dat deed ons mam buiten haar gewone dagelijkse werk om en in het weekend om voldoende eten op tafel te krijgen.

Tijdens de Tilburgse kermis werd er geld ingezameld voor de Kinderbescherming Huize Nazareth.
Vechten met de kermis beer.

Vechten met de beer.

Kermis artiesten met aap.

Bovenaan rechts woonde de dikke dame. Op de foto mijn moeder. Links, achter de muur stonden de kermiswagens nadat de oude fabriek was gesloopt.
Anny van Wanrooy werd geboren in Kaatsheuvel en kwam vervolgens naar Tilburg. Mijn moeder kwam ook uit die hoek. Dat die twee later bijna naast elkaar kwamen te wonen is uiteraard heel toevallig te noemen. Anneke had een erfelijke schildklierafwijking en woog daardoor rond de tweehonderd kilo. Door haar lichaamsomvang kon ze geen normaal werk verrichten. Anneke was gehuwd met Henk van Beurden. Zijn bijnaam was Henk de putter. En in tegenstelling tot Anneke was hij broodmager. Omdat haar gezin erg arm was, ging ze optreden als ‘dikste dame’ (Big Edda). Haar zoon, Henk van Beurden, was ook zeer dik. Daarom gingen ze eerst samen optreden als broer en zus (The Big Family). Deze act trok weinig publiek, waarna werd overgeschakeld op moeder en dochter, de succesvolle Dikste Dames van de Wereld. Anneke van Wanrooy stierf op 38-jarige leeftijd aan suikerziekte, waarna de 270 pond wegende Henkie Van Beurden alleen optrad als Miss Lola. In 1984 stond hij in Tilburg voor het laatst als ‘dikke dame’ op de kermis. Daarna verdiende hij op de kermis geld met sjouw- en kassawerk en in 2004 trouwde hij tijdens dit volksfeest met Tonnij Verweij. Een jaar later overleed hij op 57-jarige leeftijd. Halverwege de jaren tachtig stonden Jeannette en ik met onze kinderen bij een goktentje waar toevallig ook Henkie op een paar meter bij ons vandaan stond. Even keken we elkaar aan met een wederzijdse blik van herkenning maar het was zoals gewoonlijk enorm druk. Te druk en teveel lawaai om even een praatje te maken. Het was de laatste keer dat ik hem in levende lijve heb gezien.



Anneke van Beurden als kind.

Hully Gully.

Snoepkraam.
Ikzelf heb ook nog een tijdje op de kermis gewerkt. Samen met Theo en Ome Wim en de Dikke Jan uit Tilburg bouwden wij alleen maar op en braken we de attractie 'n paar dagen later weer af. Dat waren in die tijd de "cake walk" en de Hully Gully van Sjef Peeters uit Bergen op Zoom. Ik herinner ene Leo. Hij reisde mee als vaste medewerker. Vijfenveertig gulden per dag of nacht en gratis eten kregen wij maar Leo had kost en inwoning. In Hilvarenbeek waren we begonnen met afbreken toen iemand met hoge snelheid het wandelende publiek in reed. Ik sprong als een gek naar beneden en rende er op af maar er waren twee doden bij te betreuren. Een pas getrouwd stelletje was vol geraakt. Van een van beiden hadden de ouders een bakkerswinkel hoorden wij. Ik heb de beelden na 52 jaar nog helder op mijn netvliezen staan. Toen Sjef ouder werd ging hij over op een nougatkraam. Els Maritz kende ik uit mijn vriendenkring en was familie van Sjef Peeters. Zij ging voor haar oom Sjef werken. Ze had op 't kindertehuis Maria Goretti gewoond en kwam net als haar oom uit Bergen op Zoom. Haar ouderlijk huis stond onderaan de stalen brug. Bergenaren weten wel waar dat is. Ik ook overigens.

Cakewalk of Lunapark.

Snoep en Nougat kraam.

De kermis is een jaarlijks terugkerend volksgebeuren waar iedereen naar uitkijkt. Helaas wordt ook dit festijn in zijn bestaan bedreigd door de hoge staanplaatsen en het hoge btw tarief. Een dagje kermis of 'n dagje Efteling is onbetaalbaar geworden en niet meer zo vanzelfsprekend. De mensen mogen niks meer hebben. Al ons geld moet naar de Den Haag en in de gemeentekassen vloeien. Hetzelfde geldt voor de circussen en dierentuinen waar activisten tegen protesteren. Wilde dieren horen daar volgens deze mensen niet thuis maar in het wild. Straks kennen de burgerkindertjes alleen nog maar leeuwen, tijgers en olifanten uit boeken en van Discovery en nemen de kapitalisten hun kroost mee naar Afrika om ze in hun eigen habitat te zien.


Buiten toilet inclusief velletjes van krantenpapier om de billen te vegen.
Onze wc met het hartje in de deur was buiten en ipv duur wc papieren gebruikten we stroken van de krant die je eerst fijn moest rollen om je achterwerk schoon te vegen. Weet je gelijk hoe we aan de zwarte handen kwamen. Wat een armoede heb ik nog meegemaakt! Een meter waar je een muntje in moest stoppen om elektriciteit te krijgen. Geld opgebruikt? bijvullen maar, als je tenminste nog wat over had anders ging je over op kaarsen of de petroleumlamp. En we spaarden in die jaren massaal sigarenbandjes, speldjes, sleutelhangers en zilverzegeltjes. Gaandeweg de vijftiger en zestiger jaren verbeterde de situatie en kreeg men meer financiële mogelijkheden. Veel kinderen zaten al jaren op een internaat weggestopt en waren voor de ouders geen handenbindertjes meer. Men zocht vertier in de kroegen. Rock & Roll waaide vanuit Amerika over en bij de jeugd ging de knop om. Populair bij de ouderen waren cafés zoals de Veertien billekes en de Blauwe Engel vanwege de draaiorgels. De Zangeres Zonder Naam zong samen met haar broer Jerry de sterren van de hemel. De mensen sloegen op hol. Een van de beruchte kroegjes in de buurt van de Veldstraat/ v Bijlandstraat noemde men vanwege de bouwval "Het Krotje". Haast iedere week sloeg men daar elkaar bont en blauw en rolden er dronkenlappen over de keien. Als peuter was ik er regelmatig getuige van als ome Cor, een stevige vent, weer eens te diep in het glas had gekeken. Hij sloeg dan in zijn eentje de hele tent leeg, later bijgestaan door zijn enige zoon. De prijs van de welvaart. Het waren tevens de laatste succesvolle jaren van Puk en Muk in de oude stijl.

Cor Lauwerijssen 1972

Van links naar echts, Mien-Fr Siegfried-Bert Vromans.
Iedereen die op een internaat woonde weet dat men al te vaak vooroordelen had. Je stootte regelmatig je kop als je een leuke meid of jongen leerde kennen en aan de ouders werd voorgesteld. Alsof ze met iemand thuiskwamen die een besmettelijke ziekte met zich meedroeg. Op het moment dat ik in Oisterwijk ging wonen was ik zo'n beetje de allereerste met lang haar. Je had langharige teckels, vetkuiven en o.v.'ers. De laatste afkorting stond voor omgebouwde vetkuif. Ik was een langharige en het hoorde nou eenmaal bij de jaren zestig. Steeds weer opnieuw jezelf tegenover anderen moeten bewijzen legde een zware druk op de schouders. Frater Leonardus, mijnheer Bert Vromans en Sjaan en Leo ( mijn pleegouders ) waren aanwezig bij mijn eerste huwelijk met Helma. Helma was afkomstig uit Oisterwijk. Acht maanden later waren ze aanwezig bij haar begrafenis. Ze was 7 maanden zwanger toen ze stierf. In 1977 werd ik, inmiddels al een aantal jaar in Breda wonend, vereerd met een bezoekje van de inmiddels oude frater Leonardus en de groepsleider Bert Vromans. Ze waren me niet uit het oog verloren en hun bezoek heeft me enorm geraakt. Het is puur toeval, maar mijn vrouw Jeannette doorliep haar opleiding aan het Tilburgse Conservatorium. Enkele vakgenoten zijn later na de verbouwing in Huize Nazareth ondergebracht. Een volle neef van haar trouwde met een zusje van v/d broertjes de Bruin, de familie die gelijktijdig met mij op Huize Nazareth woonden. Hier in Oudenbosch wonen de gebroeders Maas, ook bekenden uit Nazareth. Een overleden zus woonde 4 deuren bij mij vandaan. Mijn schoonvader was in zijn jeugdjaren drukker en letterzetter op het tehuis van de Broeders van St. LOUIS in Oudenbosch. Hier dichtbij, op een steenworp afstand van ons stuk grond, leefden 2 oude broers die men Puk en Muk noemden. Ondanks hun geld woonden deze twee in het Armenstraatje. In een van de Puk en Muk verhalen komt Van Gend & Loos, het bedrijf waar ik jarenlang keihard werkte en lange werkdagen maakte een pakje bij Klaas Vaak afleveren. Het bedrijf overigens dat er na mijn hartoperatie alles aan deed en niets onbenut liet, om mij te kunnen lozen. Het toenmalige GAK en de Arbodienst werden langs alle kanten met leugens misleid om dat te kunnen bewerkstelligen. Lauwerijssen echter wist de rollen om te draaien en kreeg beide instanties achter zich.


Frater Jeroen.
Het voedsel dat we regelmatig op Huize Nazareth kregen was vaak niet te pruimen. Ik lust geen thee, griesmeel of hete bliksem en ook balkenbrij en bloedworst kunnen me gestolen worden. Ik ben razend op eieren in welke vorm dan ook. Ondanks mijn handschrift schrijf ik in blokletters vanwege de tikken op mijn vingers. In de tachtiger jaren stuurde ik een briefje naar de BRT met de vraag of ze de Italiaanse film Marcellino brood en wijn en de film Bernadette v Lourdes kenden. Dat waren 2 van de films die we in de aula van het internaat hadden gezien. Wat schets mijn verbazing toen er een brief kwam met daarin de data waarop men beide films zou gaan uitzenden. Nobel toch? Huize Nazareth, is een begrip voor velen die er woonden. Tijdens mijn leven moest ik talloze malen ervaren dat mensen hun eigen oordeel klaar hadden. Regelmatig kreeg ik te horen dat wanneer je daar vandaan kwam niet deugde. Uiteraard kwam er ook tuig vandaan. Nederlands langst gestrafte crimineel en zijn broer woonden ook op internaten en kwamen na mij bij mijn pleegouders terecht. Een regelrechte miskleun van de kinderbescherming. Wat hebben die twee rotzakken deze mensen belogen en bestolen en een hoop ellende bezorgd.
In de slechts hele korte periode dat de verhaaltjes door frater Leopold werden voorgelezen had je geen tijd om te piekeren of om aan thuis te denken. Tijdens die momenten voelde ik me daar onbezorgd en veilig en kreeg ik er de aandacht die ik thuis als kind moest missen. Misschien is dat de reden dat ik terugval op de Puk en Muks. Ondanks de gruwelijke feiten die bekend werden zou ik ze graag eens allemaal terug willen zien, een praatje met ze maken en de hand willen schudden. Maar naast de herinnering is er slechts een zeldzame foto die rest. Mijn lievelingsfraters waren frater Jeroen en frater Leonardus. Beide waren erg gesloten, ook naar hun collega's toe. Met deze twee ben ik heel wat uren samen geweest en ze hebben me nooit met 'n vinger aangeraakt. Nu, bijna 60 jaar later vraag ik me af waarom ze zo stil waren. Wisten zij wat er zich afspeelde? Wie weet! En tot slot, het gaat jullie allemaal goed!

Foto Omschrijving; Basisonderwijs. Schoolbestuur/personeel. Huize Nazareth. Convent. Zilveren jubileumfeest van frater Florentianus van Asten. frater Evarist Ketelaars, frater Siegfried v. Geldrop, frater Renardus Mols, frater Reuber de Kok (Deko), frater Leopold Raaymakers, frater Margaretha Wiltink, frater Augusto v. Asten, frater Bunundus Adriaanssen, frater Salesiaans Hazen, frater Gerardi Laurijssen, frater Novadus Vinks (generaal overste), frater ... Verhoeven, frater Jeroen v. Esch, frater Florentianus v. Asten (jubilaris), frater Domitianus Eurlings, frater Floribertus Vrijberg, frater Griberto v. Gaal, frater Ambrosi v. Oers, frater Eligio Finnebroek, frater Joanni Vianny Cedie, frater Daniel Brekelmans, frater Berchmans Smits, frater Bodivinus Schouten (overleden 1 mei 1962).
Tot slot; er waren ook veel goede fraters.
All rights reserved by Cor Lauwerijssen. This website including pictures and the personal story. The Puk and Muk database are intellectual property of Puk and Muk Site. Any abuse, non-authorized reproducing or copying is strictly prohibited. Copyright by [JP-Lauwerijssen-4731210850-EPOB-OIST.NL-RN-COR.]
Cor Lauwerijssen.[Puk en Muk site naar een idee van Lauwke Tod.] Alle rechten op de inhoud voorbehouden.
Maak jouw eigen website met JouwWeb