Cor Lauwerijssen

Een verhaal over jezelf schrijven is geen makkelijke opgave. Waarom doe je het dan? Wat is de relatie tot Puk en Muk? Dat borrelde al in mijn hoofd sinds ik erachter kwam dat men tal van raakvlakken raakvlakken herkende. Dat jij dat allemaal nog weet! Juist dat is de reden geweest om grotendeels de periode te belichten waar zoveel jongens en meisjes mee te maken hadden. Ervan uitgaand dat de meeste kinderen het naar hun zin hadden en een liefdevolle jeugd kenden wil ook zeggen dat er genoeg waren voor wie het een ellendige tijd was. Voor hun was het waarschijnlijk een zwarte periode uit hun leven. Zit er dan een boodschap in? Voor de een wel en voor de ander niet. Ouders stuurden in vroeger jaren hun kinderen massaal naar een internaat. Mijnheer pastoor bood daarbij graag een helpende hand en de rest werd geschiedenis.

Bij ons thuis mocht mijn moeder hem van ons pap niet binnenlaten. Later hoorde ik van mijn schoonouders dat hij ook daar niet welkom was. Mijn schoonvader wilde hem ook niet binnen hebben terwijl hij toch bij de broeders van St Louis in Oudenbosch heeft gewerkt. Heel wat zeventigers van nu hebben dan ook op zogenoemde 'kostscholen' gezeten. Alleen al in de provincie Noord-Brabant waren er 130 volgepropte katholieke internaten te vinden. Geloof maar dat er zich zaken hebben afgespeeld die het Katholieke daglicht niet konden verdragen. We hoeven er door alle publicaties niet geheimzinnig over te doen. Huize Nazareth in Tilburg was er slechts een van. En ja, de hele wereld is moeilijk in een notendop te vangen; ik weet het. In alle religieuze stromingen of afsplitsingen daarvan komt het voor. Denk aan communes, denk aan sektes die in de vorige eeuw bestonden. Het liep niet goed af.

Met enige regelmaat mis ik Huize Nazareth nog steeds. Niet alleen bepaalde fraters maar ook de latere leken en de jongens waar ik in die tijd een goed contact mee had. Stel dat ik terug in de tijd kon en er gewoon weer eens binnen zou kunnen lopen om met de mensen van destijds een praatje te maken. Effe buurten en ouwe koeien uit de bekende sloot halen. Even de school binnen wippen waarvan frater Siegfried van Geldrop destijds het hoofd was. Ook zou ik graag willen weten hoe het rector Steenbergen is vergaan. Die man werd door de verschillende klassen zo gepest dat hij volkomen van de kaart raakte en een vuurrood hoofd kreeg van boosheid. Ik deed er niet aan mee omdat ik het een goede man vond. Geschiedenis en maatschappijleer gaf hij aan ons. Nazareth was van oorsprong een internaat voor voogdijkinderen, in mijn tijd woonden er jongens afkomstig uit doodgewone of ontwrichtte gezinnen. Op Nazareth hadden we een koor, een toneelvereniging en een harmonie. Alle drie heetten ze Ons Genoegen. De strenge frater Siegfried zwaaide er in z'n hoedanigheid vele jaren de scepter. Siegfried was absoluut geen makkelijke man. Hij liet z'n loszittende handjes wat mij betreft onnodig en zonder enige aanleiding te vaak wapperen. Ik vraag me ook wel eens af hoe het de andere bewoners is vergaan. Hoe hebben zij het wonen daar ervaren? 

Om je een indruk te geven over wie ik ben begon ik bovenaan met een paar foto's van mezelf. Andere plaatjes van vroeger zijn gaandeweg het verhaal bij de teksten gevoegd of worden er in een later stadium bijgeplaatst want ik ben voorlopig nog niet klaar met deze site. Het lijkt soms wat warrig maar aan duidelijkheid laat 't niks te wensen over. Het geheel zit goed in elkaar en is gelardeerd met herkenbare plaatjes om het tijdsbeeld van toen te visualiseren. Uit mijn jeugdjaren bleven slechts weinig foto's van mijzelf bewaard dus je moet het doen met wat ik heb. Op deze pagina staan er een aantal die gemaakt werden tussen 1968 en 1972. Andere kiekjes van wat langer geleden kom je gaandeweg in het verhaal tegen.

Huize Nazareth, tjonge jonge! Voor ik het wist woonde ik daar vanaf 1958 t/m 1966. Om maar met de deur in huis te vallen; Cor Lauwerijssen werd op 21 augustus 1950 geboren in het oude Gasthuis te Oisterwijk. Hetzelfde gasthuis waar Jan Vuisters, "de schrijver van het Puk en Muk toneelstuk uit 1938 " is overleden. Kort na mijn geboorte kwam ik in Tilburg terecht. Het klinkt misschien ongelooflijk maar ik kan me uit dat verre verleden behoorlijk veel voor de geest halen. Als voorbeeld heb ik het over het Pieter Vreedepad waar we ooit woonden. Jopie een maatje uit die tijd wist zich te herinneren dat ik hem eens mee naar ons huisje nam waar ik woonde. Hij en z'n broertjes woonden in St Willibrord in de bremstraat op nr 36. Gek dat je zoiets nooit meer vergeet, toch? Jopie was hier enkele jaren geleden op de koffie. Joop heeft een stratenmakers bedrijf en had de opdracht om de hele woonwijk waar wij wonen van nieuwe bestrating te voorzien. Dat was de gelegenheid waardoor we even wat oude koeien uit de sloot konden halen. Hetzelfde gebeurde toen Dielis Roks plots met een bloemetje voor de deur stond. Zo waren er meer die ik jaren later weer terug heb mogen zien. Bijvoorbeeld Theo van Gestel. En ook Theo kwam op de koffie vanuit Tilburg. Ook hij weet zich heel wat te herinneren. Het toeval wilde dat hij een paar dagen later een koorrepetitie had. Bij een bakje koffie tijdens de pauze vertelde hij dat hij in Oudenbosch was geweest bij iemand waarmee hij in de zestiger jaren op Huize Nazareth had gezeten. Zit er een vrouwtje aan de tafel die gelijk vroeg of dat soms Cor Lauwerijssen was. Enkele dagen later stonden ze hier samen op de stoep en er werden tal van oude koeien van stal gehaald. Betty en haar man Berry waren in 1975 de getuigen bij mijn huwelijk met Helma die 8 maanden daarna overleed. Helma en Betty waren hele goeie vriendinnen en via hun had ik Helma leren kennen. Ik bezocht Betty toen ik inmiddels met Jeannette was getrouwd. Ook zij was hertrouwd maar er was geen klik met haar echtgenoot. Maar Theo had ook nog iets te vermelden waarmee we moesten lachen. Hee Cor; Toen ik in 1961 op Nazareth kwam, hadden de jongens het o.a. over ene frater Gwiberto. Maar die had ik in de derde klas van de Tarcisiusschool, waar ik toen net vandaan kwam. Jij hebt / had? contact met andere jongens van toen? Kennen zij die frater misschien nog? Ik ben benieuwd. Bij het zangkoor van LaRenaissance zit een kerel, Gustave, die heeft wel een frater Gwibertus gekend. Dat was een rare man. In de klas hadden ze toen een mongooltje vertelde Gustave. Dat manneke werd in een grote doos gezet, en telkens als hij met zijn kopje boven de doos uitkwam, kreeg hij van de frater een tik op zijn kopje met de lineaal. Een raar spelletje met een zwakbegaafde. Aldus Gustave. En bij die opmerking van Gustave kunnen we ons alleen maar aansluiten. Zo zie je maar dat er zestig jaar na dato via de Puk en Muk site de fraters van destijds ook nog steeds worden genoemd.

Ook Willie de Jong liet iets van zich horen. Hij werd jongerenwerker net zoals  Lodewijk Goossens. Lodewijk waar ik ooit thuis ben geweest in een zijstraat van het Burgemeester v/d Mortelplein in Tilburg. Mijn ome Wim, de broer van mijn moeder en tante Berta woonden een straat verderop in de Thorbecke straat. Lodewijk, een echte rauwdouwer had een oudere broer en een z'n zus die Riet heette . Dat weet ik nog. Hun moeder was voor een poosje opgenomen in Etten Leur. Daar ben ik een keer met Lodewijk op bezoek geweest. Wat mij opviel is dat de meesten goed terecht zijn gekomen en dat er een aantal daarvan redelijk dicht bij mij in de buurt wonen of woonden. Ja, zelfs in Oudenbosch. Uit deze groep geen negatieve berichten. En ach, ikzelf deed het ook niet slecht. Het is een drive die je in je moet hebben. Het bekende " huisje, beestje, boompje, verhaal''.

Over dat verhaal gesproken; ik kwam ter wereld in het Oude Gasthuis van Oisterwijk op 21 augustus 1950 dat ook bekend stond als een liefdesgesticht. Mam was voor deze gelegenheid even bij oma ingetrokken die in de Hoogstraat woonde. Nadat ze weer wat was aangesterkt verhuisden we samen terug naar Tilburg. In de navolgende jaren ben ik best vaak verkast.  Zo'n 20 keer! Zo heb je het net naar wens opgeknapt en ingericht en dan ga je weer elders wonen. 

Gasthuis Udenhoutseweg Oisterwijk

In die tijd moest je verplicht te biecht. Ik wist nooit wat te melden en probeerde altijd door de gaatjes van het tussenwandje te gluren. Je wist in dat duistere hok amper iets te onderscheiden, laat staan dat ik iets kon verstaan. Ik was namelijk toen al zo doof als een kwartel. Je verzon maar wat om snel weer weg te kunnen. Na de absolutie en boetedoening van 'n onze Vadertje en tien weesgegroetjes mocht ik weer gaan. Door de pech later in m'n leven ben ik een ongelovige Thomas geworden. Desondanks riep ik Onze Lieve Heer wel eens aan als ik het even niet zag zitten. Oh God wat moet ik nou? Of, oh Jezus Mina wat nu weer? God help me, want ik weet me geen raad. St Christoffel help me zoeken. Mina ken ik niet, minima wel. Lauwerijssen is recht voor zijn raap, maar wel eerlijk, toch? Gelukkig ook nog goed bij de pollen! Toch mooi meegenomen als men wereldwijd dezelfde punten in de agenda afwerkt om de wereldbevolking te misleiden.  Het klinkt misschien in je oren als zijnde een indianenverhaal maar de mensheid heeft opnieuw te maken met zielloze wezens die nergens voor terug deinzen om het doel te bereiken. Het is geen puk en Muk verhaal maar desondanks spelen we allemaal mee in een hele slechte film.  Misschien wel eens goed om wat op te zoeken over het Geboortetrust of over het HAARP systeem. Een pienter mens heeft al heel snel in de gaten hoe de vork in de steel steekt. En er is nog veel meer dat je kunt achterhalen. Je maakt de cirkel vanzelf rond waardoor de ogen wijd open zullen gaan. Te ongeloofwaardig om waar te zijn maar het wel zo! 

Vroeger bestond er een grote behoefte aan geestelijken. Veelal kwamen degenen die de opleiding volgden tot toetreding tot de congregatie, uit grote armoedige gezinnen. Je kreeg een opleiding, had een dak boven je hoofd en je was verzekerd van een baan voor het leven in dienst van van Onze Lieve Heer.  Beter kon je het niet hebben. Tja, het celibaat was een heet hangijzer maar dat probleem zou zich vanzelf wel oplossen. Je kon meehelpen aan de creatie van een wereld waarin iedereen gelukkig zou zijn. De geste was zonder meer goed! Heel veel geestelijken hebben hun leven in dienst gesteld van het onderwijs en de ontwikkelingen binnen dat onderwijs om dat te verbeteren. Kinderen die anders een onzekere toekomst zouden krijgen kregen een degelijke opvoeding en leerden een goed vak. Als de basis goed is dan heb je goed fundament om verder te bouwen. Dat had natuurlijk ook zo z'n voordelen voor de rijken die de internaten ondersteunden met hun giften. Daar moet je maar eens rustig over nadenken. Beter zoveel mogelijk in een internaat dan dat ze voor galg en rad zouden opgroeien. Vanzelfsprekend trokken grote huizen met een dure inrichting als eerste het geboefte aan.

Als je weet hoeveel goeds Frans Fransen van Puk en Muk ( frater Franciscus v Ostaden ) en Carl Storch hebben gedaan dan kunnen we ze alleen maar roemen om hun nalatenschap. Frans Fransen niet alleen vanwege zijn Puk en Muk verhalen maar ook door zijn werk voor de klas. De zwakste en moeilijkste leerlingen waren voor hem z'n grootste uitdaging. En dan te bedenken dat van deze twee mensen zo weinig meer in de analen terug is te vinden. Alsof ze bewust uit de geschiedenisboeken en het geheugen zijn gewist. Datzelfde gevoel kreeg ik ook toen ik vrij recent las dat een politieke partij opperde dat de bedenker van de AOW, Willen Drees uit de geschiedenis boeken moest worden verwijdert. Net of de generaties na ons niet hoeven te weten dat we ooit een fatsoenlijke ouderdomsregeling, de AOW, hebben gehad. Ik schrijf het al in de verleden tijd, snap je? Ooit! De politiek is al jarenlang bezig met het afknijpen van zelfs het laagste pensioeninkomen. Hoeveel mensen van nu weten bv dat de partnertoeslag is weggevallen? Mensen zoals ik die vanaf 1950 zijn geboren. Een slinkse verandering om mensen die een leven lang hebben gewerkt een half pensioen afhandig te maken. Want beste lezer, de politiek vergat een paar belangrijke gaten dicht te spijkeren. De wet rammelde aan alle kanten., wij kunnen het weten. Maar wat zeker zo belangrijk is; weet jij wel waarom ze het zo hebben bedacht en wat er voor jou na een werkzaam leven nog binnen komt? De jaknikkers uit de 1e en 2e Kamer die hun goedkeuring gaven stonken er in. Maar goed, ik dwaal weer af. Expres hoor! 

Huize Nazareth was een gesticht. Je leerde daar wat opvoeding precies inhield. Orde, netheid en ijver waren de belangrijkste steekwoorden. Ik heb er in elk geval genoeg van opgestoken om samen met mijn vrouw dat erfgoed aan onze kinderen door te geven. Als je in staat bent om te werken voor je geld dan ga je ook werken, respect tonen aan diegene die respect verdienen en zeker zo belangrijk; dat je voor jezelf weet op te komen. Voor mij zijn het de drie pijlers waarop ik al mijn hele leven kan leunen.

Er waren fraters die rake klappen uitdeelden, iets wat  ikzelf nooit heb ervaren. Dat gedeelte van de opvoeding hebben wij in huize Lauwerijssen niet in navolging genomen. Onze kinderen hebben nog nooit een opduvel gehad. Of ik me als kind in die negen jaar op dat internaat gelukkig voelde is nog maar de vraag. Ik ben een binnenvetter die niks in die richting liet blijken. Dat ik op deze plek een deel van mijn verhaal vertel is met recht een unicum te noemen. Een ding staat vast;  op het moment dat je daar ging wonen werd je onderdeel van het Roomse leven. Het Roomse leven waarin draconische maatregelen geen uitzondering waren. Er heeft genoeg over in de kranten gestaan. Je bent gevormd door alle positieve en negatieve ervaringen die je in je leven hebt opgedaan. Het is ieders taak is om zo positief mogelijk in dat leven te staan. 

Op het moment dat het misbruik door de media onder de aandacht werd gebracht was ik van mijn à propos. Nooit heb ik er persoonlijk mee te maken gehad en nooit heb ik daar wat gezien of gehoord. Wie de zondebokken waren maakt voor deze website niet veel uit. Achteraf heb ik ze allemaal meegemaakt maar dat er een link was met Puk en Muk had zelfs ik nooit kunnen vermoeden. De commissie Deetman deed een oproep die was gericht aan oud bewoners van Huize Nazareth over een bepaalde frater.  Mijn allereerste reactie was......hij? Juist hij?

In de media sprak men over het misbruik in de periode tussen 1958 en de jaren zestig. Dit speelde reeds in begin vorige eeuw, in de twintiger, de dertiger en de veertiger jaren en later. Wereldwijd zijn instellingen in opspraak gekomen. Recent werd er in Canada een massagraf vol met kinderlijkjes ontdekt achter een tehuis. 

Kinderen groeien het liefste op bij hun eigen ouders in een eigen vertrouwde omgeving. In die tijd werden er heel wat kinderen via de kinderbescherming op internaten of uit huis bij pleeggezinnen geplaatst. Zogenoemde weeshuizen die over de gehele wereld waren gebouwd werden vol gestouwd met kindjes. Geen oorlog slachtoffertjes maar kinderen uit gebroken gezinnen of gezinnen waar geen geld was om genoeg eten te kunnen kopen. 

Moeder trouwde in 1948 met diegene waar ik naar ben vernoemd. Toen ze daar al snel was weggevlucht en bij mijn biologische vader ging wonen raakte ze in verwachting. De scheiding was nog niet afgerond omdat hij die bewust tegenhield.  Nadat ik was geboren deed hij bij de gemeente Oisterwijk de geboorteaangifte. Ondanks de vele vragen die ik later stelde heeft mam altijd verzwegen waarom ze al na een paar maanden de kuierlatten had genomen. De familie, liet ook niks los. Ze heeft het me nooit willen vertellen en nam na haar dood dat goed bewaarde geheim mee op de laatste reis. Op 21 augustus 2007, op mijn verjaardag notabene, werd ik gebeld door een rechercheur uit Tilburg. Hij zocht de oudste zoon van een toen 81 jarige arrestant. Weet je nog dat ik hierboven schreef dat hij mijn geboorte had aangegeven? Zoiets kun je niet verzinnen. De netelige zaak haalde de kranten, het NOS Journaal, SBS en nog wat zenders. Er werd ongevraagd een hele oude wond opengereten. Mams uit schaamte verborgen gehouden geheim kwam 60 jaar later  toch boven tafel. Eindelijk mam, ze hebben 'm toch te pakken. 

Ik hoor haar nog zeggen; hier zit je echt beter jongen, je krijgt op tijd te eten, je mag onder de douche, je kunt er met andere kinderen spelen en op school leer je een vak voor later. Frans en jij klikken niet, bij je vader mag ik niet meer terug komen en ik weet niet waar ik naar toe kan. Er komt ook nog een broertje of een zusje bij. Je woont toch nog vlak bij mij en Tante Luus en ik kom je zo vaak mogelijk opzoeken. Als je hier gewend bent mag je op weekend komen. Daar ging ze, huilend terug naar het oude arbeidershuisje aan het Pieter Vreedepad nr 17 en haar Frans, 'n weduwnaar, papa van 4 kinderen die elders waren ondergebracht na het motor ongeluk waarbij z'n vrouw het leven liet. Hij was het James Steward type, de populaire Amerikaanse filmspeler uit die tijd. Althans dat dacht hij. 

All rights reserved by Cor Lauwerijssen. This website including pictures and the personal story. The Puk and Muk database are intellectual property of Puk and Muk Site. Any abuse, non-authorized reproducing or copying is strictly prohibited. Copyright by [JP-Lauwerijssen-4731210850-EPOB-OIST.NL-RN-COR.]   

Cor Lauwerijssen.[Puk en Muk site naar een idee van Lauwke Tod.] Alle rechten op de inhoud voorbehouden.